Thaise taal

De officiële taal van Thailand is het Thais (ook wel bekend als Siamees) zoals het in centraal Thailand gesproken en geschreven wordt. Wanneer je door bepaalde gedeelten van het land reist, met name van noord naar zuid, zal je merken dat het Thais op diverse toonhoogten en met enigszins verschillende dialecten wordt gesproken. Het centrale dialect is er echter in geslaagd de voertaal onder alle Thaise en niet-Thaise etnische groepen in het koninkrijk te worden.

Alle Thaise dialecten behoren tot de Thaise helft van de Thai-Kadai taalfamilie en zijn nauw verwant aan de talen die gesproken worden in Laos (Laotiaans, Noord-Thais, Thais Lü), Noord-Myanmar (Shan, Noord-Thais), Noordwest-Vietnam (Nung, Tho), Assam (Ahom) en in gedeelten van Zuid-China (Zhuang, Thais Lü). Thai-Kadai behoort zelf tot de grotere Austro-Aziatische taalfamilie die op haar beurt weer tot de oudste taalgroepen ter wereld behoort en zelfs ouder is dan het Sino-Tibetaans of het Indo-Europees.

Moderne Thaise taalkundigen onderscheiden vier basisdialecten in Thailand: Centraal-Thais is het eerste dialect van centraal Thailand en wordt in de rest van het land als tweede dialect gesproken. Noord-Thais wordt van de provincie Tak tot aan de noordelijke grens met Myanmar gesproken. Noordoostelijk Thais wordt in de noordoostelijke provincies gesproken (tot aan de grens met Laos en Cambodja). Tenslotte wordt het Zuid-Thais van in de zuidelijke provincie Chumphon tot aan de Maleisische grens gesproken. Elk van deze dialecten kan weer in subdialecten onderverdeeld worden; het Noordoostelijk Thais kent bijvoorbeeld negen regionale varianten die gemakkelijk te onderscheiden zijn door mensen die goed Thais spreken. Er is ook een aantal dialecten dat door bepaalde minderheden gesproken wordt zoals de Phu Thai, Thai Dam, Thai Daen, Phu Noi, Phuan en andere Thaise stammen die voornamelijk in het noorden en noordoosten wonen.

Het Thaise schrift is vrij nieuw in vergelijking met de gesproken taal en bestaat uit 44 medeklinkers (die slechts 21 verschillende klanken voorstellen) en 48 mogelijke klinkers en tweeklanken, weergegeven door 32 symbolen. Deskundigen zijn het niet eens over de exacte oorsprong van het schrift, maar het is kennelijk zo'n 800 jaar geleden ontwikkeld en gebaseerd op het Mon- en wellicht ook het Khmer-schrijfsysteem, die allebei weer op het Zuid-Indiase schrift gebaseerd zijn. Net zoals deze talen wordt ook het Thais van links naar rechts geschreven, hoewel bepaalde klinkers ook voor, boven, onder, 'rond' (voor, boven en achter) of achter medeklinkers worden geschreven. Hoewel het niet moeilijk is om het alfabet te leren, is het combineren van de symbolen nogal ingewikkeld.