Vientiane is de hoofdstad en grootste stad van Laos, gelegen aan de Mekong-rivier die op dit punt de grens met Thailand vormt.

De oorspronkelijke naam, Wieng Chan, is afgeleid van het Pali, de taal die gebruikt wordt in de oude geschriften van het Theravada-boeddhisme. De betekenis is 'Stad van Sandelhout'. In het moderne Laotiaans is de betekenis van Vientiane dubbelzinnig, en wordt vaak ten onrechte aangenomen dat het 'Stad van de Maan' betekent, want de woorden voor maan (chandra (चन्द) in het Sanskriet) en sandelhout (chandana (चन्दन) in het Sanskriet) en worden beide geschreven en uitgesproken als 'jan'. Echter behoudt de naam in het Thais, เวียงจันทน์, de etymologisch juiste spelling, en geeft duidelijk 'Stad van Sandelhout' als betekenis. De geromaniseerde spelling Vientiane is van Franse oorsprong.

Schoolmeisjes in Vientiane

Het is niet geheel duidelijk wanneer Vientiane is ontstaan, maar er wordt aangenomen dat de eerste mensen zich aan het begin van de 11e eeuw in de streek vestigden. De ligging aan de Mekong-rivier en de vruchtbare vlakten eromheen maakten de plaats economisch aantrekkelijk. Rond hun nederzetting trokken zij verdedigingswerken op.

Rond 1353 ging de zelfstandigheid van deze nederzetting verloren. Koning Fa Ngum lijfde het in, in het koninkrijk Lane Xang (miljoen olifanten). De hoofdstad van zijn rijk was Muang Sawa, het huidige Luang Prabang.

Pas in 1563 werd Wieng Chan, zoals het toen heette, de hoofdstad van Lane Xang. Koning Setthathirat koos de nieuwe hoofdstad en maakte het tevens de zetel van de koning. Luang Prabang werd zeer begeerd door de legers uit Birma en uiteindelijk ook ingenomen, echter pas nadat de regeringszetel verplaatst was. Vientiane was een vesting, moeilijk in te nemen door vijandelijke troepen. Dat bleek in 1570 toen de Thai tevergeefs probeerden de stad in te nemen. 'Stad' is misschien een te groot woord, binnen de muren woonden enkele duizenden mensen en er stonden imposante bouwwerken die heden ten dage nog steeds een belangrijke rol spelen. De Wat Phra Keo (Haw Pha Kaew), gebouwd om de Smaragden Boeddha (Emerald Buddha) die dezelfde Setthathirat uit Thailand had meegebracht, onder te brengen en de Pha That Luang, nog steeds het belangrijkste boeddhistische heiligdom van Laos.

Gedurende een aantal jaren was het betrekkelijk rustig in Vientiane. De Lane Xang-dynastie was uiteengevallen in drie aparte koninkrijken, waarvan Vientiane er één was. In 1778 werd de stad ingenomen door de Thai en de Smaragden Boeddha werd uit de Wat Phra Keo overgebracht naar Thailand. Het verzet bleef ondergronds doorwerken, geleid door de koningen die, op het eerste gezicht, zetbazen van de Thai waren. Het geheel escaleerde in 1828. De toen heersende koning Chao Anou, die zijn opleiding in Thailand had gevolgd, sloot een verbond met Vietnam om een einde te maken aan de overheersing door Thailand. De Thai stuurden een grote legermacht, de stad werd geplunderd, de koning gevangen genomen en vele belangrijke inwoners werden naar Thailand gedeporteerd. Vientiane bleef verwoest en verlaten achter.

Pas met de komst van de Fransen werd de stad herbouwd en op vele plaatsen zult u nog de invloed van de Franse architecten herkennen aan de in koloniale stijl gebouwde huizen en administratieve gebouwen. De enige heftige periode die Vientiane daarna nog gekend heeft vond plaats tijdens de inmenging van Amerika in Indochina. Drugs en vrouwen oefenden een grote aantrekkingskracht op de Amerikanen uit.

In 1928 huisvestte de 'stad' slechts 9000 inwoners waaronder veel Vietnamese bestuurders die hier door de Fransen naar toe gebracht waren. Pas na WO II begon de bevolking van Vientiane echt te groeien.